वमन

प्रधान कर्म : वरील प्रकारे ३ ते ७ दिवस ज्याची पूर्व तयारी झाली आहे व ज्याची सुखपूर्वक रात्री झोप झाली आहे व रात्रीचे जेवण पचले आहे. त्याला डोक्यावरून आंघोळ करून. गुरु देव यांची पूजा करून वमनाचे औषध देऊन उलटी करवली जाते.

वमन देत असताना त्या बरोबर, उलटी (वमन) सुखकर किंवा काहीही त्रास होऊ नये यासाठी त्याच्या बरोबरीने इतर औषधे (दुध, उसाचा रस, जेष्ठमध काढा, मिठाचे पाणी, मदनफळ) दिली जातात. त्याद्वारे वमन चांगले, विनासायास होते.

त्यामध्ये वमन करणारी व दुसऱ्या औषधी ज्याद्वारे वमन सुखकर होईल अशी औषधे म्हणजे वमनोपग (दुध, ऊसाचा रस, जेष्ठमधाचा काढा, मिठाचे पाणी, इ. औषधी दिले जातात.

पुर्वकर्मामुळे पोटात आलेले दोष ते स्वतः बाहेर पडू शकत नाही. ते दोष औषध द्रव्यांच्या मदतीने मुखावाटे अर्थात उलटीने बाहेर पाडले जातात. हे औषध घेतल्यानंतर रुग्णास ८ ते 10 उलट्या होतात.

वमन उत्तम/चांगले झाल्याचे चिन्ह : इंद्रिय प्रसन्नता, शरीर हलके वाटणे, आजाराची लक्षणे कमी होणे.