भगवान धन्वंतरी हे विष्णूजींचे १२ वे अवतार आहेत, जे कृतयुगात समुद्रमंथनातून अवतरलेले १३ वे रत्न आहेत. भगवान धन्वंतरी त्यांच्या डाव्या हातात अमृताचे कलश धारण केले आहे. आश्विन मास कृष्ण १३ हा भगवान धन्वंतरींचा प्रकट दिन आहे. भगवान धन्वंतरींचे वाहन कमळ आहे आणि त्यांना पितळाचे धातू प्रिय आहे. भगवान धन्वंतरींना धने आणि गुळाचा प्रसाद प्रिय आहे. […]
मनुष्याचे जीवन फार धावपळीचे झाले आहे. लहानांपासून ते मोठ्यांपर्यंत कोणीही थोडा वेळ व्यायाम करण्यासाठी काढत नाही. परंतु याचे दुष्परिणाम आपल्याला दिसून येतात, आपल्याला दिसून येतात, जसे – लठ्ठपणा वाढणे, सांधे दुखणे, लवकर थकवा येणे इत्यादी. एक नवीन लक्षण आजकाल फार वाढलेला दिसतो ते आहे “ टाच दुखणे ” आजकाल टाचदुखीचे प्रमाण खूप वाढलेले बघण्यात येते.
सुंदर आणि निरोगी केसांसाठी मार्गदर्शन सौंदर्याची कल्पना सुंदर केसांशिवाय पूर्ण होत नाही! काळे, लांब, घनदाट, निरोगी कुंतल म्हणजे सौंदर्यच अशी संकल्पना आहे. आरशात बघितलं की सर्वप्रथम आपण आपली केश रचना ठीकठाक करतो. बाजारात कॉस्मेटिक्सच्या उत्पादनांपैकी निम्म्याच्या आसपास उत्पादने केसांसाठी असतात. केसांच्या उत्पादनाच्या जाहिराती पेपर, टी.व्ही., वेबसाईट, होर्डिंग्ज अशा कितीतरी माध्यमातून बघायला मिळतात, परंतु खरंच यांचा
मायग्रेन हा डोकेदुखीचा आजार आजकाल फारच सामान्य झाला आहे. जगभरात 15% लोक मायग्रेनला पीडित आहेत. बहुतेक लोकांना वाटते की ते फक्त डोकेदुखीमुळे ग्रस्त आहेत आणि औषधोपचार घेत नाहीत किंवा फक्त डोकेदुखीचा परस्पर औषधोपचार करतात, ज्यामुळे त्यांना पुढे खूप त्रास भोगावा लागतो. तर अश्या या मायग्रेन जाणुन घेऊया. मायग्रेन कारणे :- मायग्रेनची लक्षणे:- वरील कारणांनी प्रकुपित
आपल्या शरीराला आणि मनाला वेगवेगळ्या पद्धतीच्या दुखण्याची जाणीव होत असते. सांधेदुखी, पोटदुखी, पाठदुखी, कंबरदुखी इ. दुखणे हे शरीरात त्या त्या स्थानानुसार वेगवेगळ्या प्रकारचे असते. आयुर्वेदामधे याचे प्रकार सांगितले आहे. जसे टोचल्याप्रमाणे, फुटल्याप्रमाणे, पिळल्याप्रमाणे, मुंग्या येणे, बधिर होणे अश्या अंतर्बाह्य वेदना शरीरात असतात. वेदनांचे प्रकार आणि त्यांचे स्वरूप आयुर्वेदानुसार वेदनांचे स्वरूप हे दोषांच्या (वात, पित्त, कफ)
पूर्वीच्या काळी चुलीसमोर खाली बसून स्वयंपाक केला जाई. दररोज संपूर्ण अंगाला तैल लावून गरम पाण्याने स्नान केले जाई. मासिक पाळीवेळी बाहेर बसून शरीर व मन यांना संपूर्ण विश्रान्ति देत असत, त्यासहच दूध तूप यांची आवड असून शारीरिक कष्ट देखील होत असत. त्याचा परिणाम म्हणून आयुर्वेदीय स्नेहन – स्वेदन वातशमन होऊन पर्यायाने कंबर, पाठ, मान, गुडघेदुखी
तोंड येणे हा एक सामान्य विकार आहे, ज्याला आयुर्वेदात ‘मुखपाक’ किंवा ‘सर्वसर’ असे संबोधले जाते. हा विकार तोंडात, जिभेवर, घशात, टाळ्यावर किंवा ओठांच्या आतील बाजूस बारीक फोड येण्याने दर्शविला जातो. यामुळे तोंडात जळजळ, वेदना आणि खाण्यापिण्यात अडचणी येतात. बरेचदा लोक याला बी-कॉम्प्लेक्सच्या कमतरतेशी जोडतात, परंतु आयुर्वेदात याची कारणे आणि उपाय वेगळ्या पद्धतीने समजावून सांगितले आहेत.
आयुर्वेदीय ग्रंथ अष्टांगहृदयात सूत्र स्थानामध्ये पहिल्या अध्यायात वातदोष चिकित्साविषयक मूलगामी सूत्रे सांगितले आहे. शरीरजानां दोषार्णां क्रमेण परमौषधम्‌ ।बस्ति विरेको वमन तंथा तैल घृतम्‌ मधु ।। वातदोषावर बस्तिचा उपयोग व वात दोषावर तेलाचे महत्व सर्वश्रुत आहेच. वात दोषाचे नित्य जीवनात, शरीर व्यापारात महत्व अनन्य साधारण आहे. त्याचे साम्य ठेवण्याकरीता प्राकृत राखण्याकरीता बस्ति चिकित्सा ही महत्वाची आहे.
बस्ति – आयुर्वेदातील सर्वोत्तम पंचकर्म उपचार बस्ति पंचकर्म, आयुर्वेदातील पंचकर्म चिकित्सेमधील एक अत्यंत प्रभावी आणि महत्त्वपूर्ण उपचार पद्धती आहे. आयुर्वेदीय ग्रंथ अष्टांगहृदय मधील सूत्र स्थानात पहिल्या अध्यायात वातदोष चिकित्सेविषयी मूलभूत सूत्रे सांगितली आहेत: शरीरजानां दोषार्णां क्रमेण परमौषधम्‌।बस्ति विरेको वमन तंथा तैल घृतम्‌ मधु।। या श्लोकात वातदोषावर बस्तीचा उपयोग आणि तेलाचे महत्त्व स्पष्टपणे अधोरेखित केले आहे.
पित्ताशयातील खडे हा बऱ्यापैकी आढळणारा एक पोटविकार. स्त्रियांत तो पुरुषांपेक्षा अधिक प्रमाणात आढळतो. बदलता आधुनिक आहार आणि जीवनशैलीनेमुळे काही आजार वाढत्या प्रमाणात आढळू लागले त्यापैकी हा एक.पित्ताशयातील खड्यांवर आयुर्वेद चिकित्सेने खुपच चांगला व कायमस्वरूपी उपचार होतो. आयुर्वेदामध्ये प्रत्येक व्यक्‍ती ही दुसर्‍या व्यक्‍तींपेक्षा भिन्‍न मानली जाते म्हणजे जरी पित्ताशयातील खड्यांचे चार रुग्ण समोर असतील तरी त्यांची
