वसंत ऋतुचर्या – वसंत ऋतू उत्तरायणात दुसरा ऋतु, ह्या ऋतूत थंडी ओसरून हळू हळू सूर्याची किरणे तीव्र होऊ लागतात आणि वातावरणात गरमीची चाहूल लागते. वसंत ऋतु हा शीत व ग्रीष्म ऋतुचा संधिकाळ आहे. यावेळ अधिक थंडीही नसते व अधिक उकाडाही नसतो. या आंब्याच्या मोहराच्या मनमोहक सुवासाने युक्‍त वारे सर्वत्र असतात. वसंत ऋतूला ‘ऋतुराज” सुद्धा म्हटले
लैंगिक समस्या या बऱ्याच व्यक्तींमध्ये असतात. प्रत्येक स्त्री-पुरुष आयुष्यात कधी ना कधी लैंगिक समस्येला सामोरा गेलेला असतो अथवा लैंगिकते संबंधी काही तरी शंका उत्पन्न झालेली असते. तुमच्या जोडीदाराला लैंगिक समस्या असल्यास त्याला विश्वासात घेऊन आधार द्या. त्याच्याबरोबर उपचारात सहभागी व्हा. लैंगिक समुपदेशनाद्वारे समस्यांचं समाधान होऊ शकतं. स्वतःच औषधोपचार करणं टाळा. योग्य व प्रशिक्षित डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेच
Prostate Problems Treatment in Ayurveda पन्नास वर्षापेक्षा जास्त वयातील पुरुषांची प्रोस्टेटच्या त्रासांमुळे ग्रस्त असणाऱ्यांची संख्या जास्त आहे. प्रोस्टेट ग्रंथी ही एक नर ग्रंथी आहे, आणि आकारात मोठ्या अक्रोडसारखे आहे. प्रोस्टेट मुत्रपिंडाच्या खाली स्थित एक लहान ग्रंथी आहे आणि मुत्राशयच्या पायथ्याजवळ, मुत्रमार्गाच्या सुरूवातीस मुत्रमार्गाभोवती स्थित आहे. हि ग्रंथी लैंगिक आणि लघवीच्या कार्यांमध्ये भूमिका आहे. आयुर्वेदानुसार याला
पोट साफ न होणे मलावष्टंभ – पोट साफ न होणे हा उपद्रव मनुष्यांतच फार आढळतो. इतर प्राण्यांत कमी असतो. याचे कारण इतर प्राणी वेळच्या वेळी मलविसर्जन करितात. पण मनुष्यप्राणी मलविसर्जनाची हयगय करितो. जेव्हां निकडच लागेल तेव्हा मात्र इलाज चालत नाही.वेग येताच मलोत्सर्ग झाल्यास मग तक्रारच नाही, पण तो गुदाच्यावरच्या भागावर कोंडून ठेविला म्हणजे त्याचे वटक
यकृत रोगावर सामान्यत: सर्व प्रकारचे रक्‍तपित्तघ्न उपचार करावेत. रक्‍त व पित्त यांचा आश्रयाश्रयी भाव लक्षात घेता. विरेचन व रक्तमोक्षण हे महत्त्वाचे उपक्रम आहेत. विरेचन – विशेषत: विरेचन हे यकृत रोगावर आवश्यक ठरते. औषधांमध्ये तिक्त द्रव्यांपैकी कडुनिंब, करंज, सारिवा, मंजिष्ठा; खदिर, गुडूची ही द्रव्ये प्रामुख्याने वापरली जातात. रक्‍तवह स्त्रोतसाची दुष्टी असताना ही दुष्टी कोणत्या दोषाने झाली
मानसिक आजार बदलत्या आर्थिक,सामाजिक परिस्थितीमुळे आपण सर्व अत्यंत तणावाखाली वावरत आहोत. महागाई, नोकऱ्यांचा अभाव, नैसर्गिक आपत्ती (दुष्काळ, अतिवृष्टी, गारपीट) नोकरी असल्यास प्रचंड कामाचा ताण, मुलांचे भवितव्य,कुटुंबातील व्यक्तिची व्यसनाधिनता(दारू, सिगरेट), विभक्त कुटुंबपद्धती या सर्व घटकामुळे आपले मन कायम प्रचंड दडपणाखाली असते व एक दिवस भावनांचा बांध तुटतो व आपले आपल्यावरचे नियंत्रण सुटते. खालील काही लक्षणे आपण
भारतीय संस्कृतीमध्ये प्राचीन काळापासून विशिष्ट फळांना धार्मिक कार्यात महत्त्व दिले आहे. अशांपैकी एक फळ म्हणजे आवळा होय. हिंदू धर्मात आवळा नवमीला विशेष महत्त्व आहे. याला अक्षय नवमी असेही म्हणतात. हिंदू कॅलेंडरनुसार, आवळा नवमी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या नवव्या दिवशी साजरी केली जाते. या दिवशी दान आणि धर्माला अधिक महत्त्व आहे. असे मानले जाते की या
स्त्री वंध्यत्व ही एक फार मोठी समस्या आहे आणि त्यावर आयुर्वेदीय उपचार पद्धतीचा वापर करण्याची नितांत गरज आहे असे जाणवते. बदललेली व सदोष जीवनशैली व आहार विहार पद्धती, वाढते वय, व्यायामाचा अभाव, अनिर्बंध, अपथ्यकर आहार, विहार, व्यसने, मानसिक ताण तणाव, अतिप्रवास, सतत बसणे, मल मूत्र वेगांना रोखून धरणे, मोबाइल सदृश विदयुतचुंबकीय लहरीच्या सतत संपर्कात असणे,
आपल्या आपण नवीन पेशी तयार करून पुन्हा वाढू शकणारा असा यकृत हा शरीरातील विशेष अवयव. पण जेव्हा ही प्रक्रिया यकृताला वारंवार करावी लागते, तेव्हा कधी तरी पेशींची फेरनिर्मिती करण्याची त्याची क्षमता संपते. लिव्हर सिरोसिस म्हणजे काय? लिव्हर सिऱ्हॉसिस आजारामध्ये प्रथम यकृताच्या पेशी फुटतात. त्यांचे कार्य मंदावते आणि हळूहळू त्या नष्ट होतात. त्याची जागा तंतुमय पेशींनी
आपल्यापैकी काहींना कधी ना कधी अंगावर खाज येऊन ‘शितपित्त’, ‘पित्त उठणे’, ‘चट्टे उठणे’, ‘गांधी उठणे’ असा त्रास जाणवला असेल. काहींना तापमान बदल्यावर, घाम आल्यावर, तणाव, चिंता, सूर्यप्रकाशात गेल्यावर, आणि गरम-थंड पाण्याचा संपर्क झाल्यावर, पित्त वाढल्यामुळे, शरीरातील इतर काही आजारांमुळे एखाद-दुसर्‍या वेळा असा त्रास होतो, तर काही लोकांना ऋतू बदलल्यावर, खूप दिवस सातत्याने किंवा काही महिन्यांपासून
